Werken met uitzendkrachten in de Duitse bouwsector

Het bieden, borgen en garanderen van kwaliteit lijkt in het Duitse DNA verankerd. Niet voor niets bedoelt men met de uitdrukking “Duitse kwaliteit” dat je te maken hebt met een betrouwbaar en degelijk product. Een persoon of bedrijf die een ambacht uitvoert in de bouw in Duitsland dient daarvoor aantoonbaar gekwalificeerd te zijn. Men kent in Duitsland nog het systeem van leerling-gezel-meester. Een “Meisterhandwerker” is een echte specialist in zijn vak en mag met zijn Meistertitel zelfs optreden als getuige deskundige bij juridische procedures. Ook sociaal gezien staat een “Meister” vakman in hoog aanzien.

Ambachtenregister

Voor de typische bouwambachten, zoals, metselaar of timmerman, dient een leidinggevende van het bedrijf ingeschreven te staan in het ambachtenregister, de zogenaamde Handwerksrolle. Hiervoor is de kwalificatie “Meister” een voorwaarde. De Duitse Meisteropleiding neemt minimaal zes jaar in beslag en is enigszins vergelijkbaar met onze BBL-opleidingssystematiek. Op Europees niveau zijn afspraken gemaakt over de onderlinge erkenning van diploma’s en opleidingen. Niet-Duitse bedrijven dienen de vakbekwaamheid van een uit te voeren ambacht aan te tonen door het bewijs van minimaal 6 jaar ervaring in het betreffende ambacht, of 3 jaar ervaring en een diploma op het vakgebied op minimaal MBO-niveau.

Boete?

Een bedrijf mag geen beschermd ambacht in Duitsland uitvoeren zonder inschrijving in de Handwerksrolle van de Handwerkskammer. Indien bij controle door de Duitse douane of andere instantie blijkt dat zonder inschrijving werkzaamheden worden verricht, kan het bedrijf een boete van maximaal € 30.000,– worden opgelegd.

Uitzendbureau

Indien een Nederlandse uitzendbureau bij een Nederlandse KvK als zodanig staat ingeschreven is inschrijving als uitzendbureau bij een Duitse Handwerkskammer wel mogelijk, echter niet met de mogelijkheid om een beschermd ambacht (zie Handwerksrolle )  uit te mogen oefenen.

Klusbedrijf

Een klusbedrijf wat bijna altijd een cocktail van werkzaamheden uitvoert, staat bij een Nederlandse KvK bijna nooit ingeschreven als bouwbedrijf. Voor een Duitser is een klusjesman geen vakman: Iemand die alles kan en van elke discipline voldoende kennis, kunde en opleiding heeft bestaat gewoonweg niet. Daarom is inschrijving bij een Handwerkskammer ook beperkt tot maximaal 2 disciplines per leidinggevende.

Baugewerbe.

De Duitse bouwnijverheid in Duitsland wordt ingedeeld in drie categorieën: Bauhauptgewerbe, Baunebengewerbe ook wel Ausbaugewerbe genoemd en Bauhilfsgewerbe. De formaliteiten die moeten worden verricht door niet Duitse bedrijven en niet Duitse werknemers om in Duitsland te mogen werken, zijn afhankelijk van de van toepassing zijnde categorie. Deze categorie wordt bepaald door het type en de context van de werkzaamheden die worden uitgevoerd.

Uitzendkrachten en Bauhauptgewerbe

Onder Bauhauptgewerbe valt in principe de complete ruwbouw van een gebouw, maar ook stukadoorswerk, timmerwerk en weg- en waterbouw. In de zogenaamde uitzendwet, het Arbeitnehmerüberlassungsgesetz – AÜG, is vastgelegd dat het te werk stellen van uitzendkrachten in het Bauhauptgewerbe niet is toegestaan. Ook pay-roll-constructies en andere constructies die afwijken van een normale arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer zijn binnen Bauhauptgewerbe niet toegestaan.

Uitzendkrachten, Bauneben- en Bauhilfsgewerbe

Onder Baunebengewerbe vallen bijvoorbeeld schilder- en behangwerkzaamheden maar ook E- en W-werkzaamheden.  In deze categorie zijn uitzendkrachten wel toegestaan. Echter voor het uitlenen van werknemers in Duitsland is een vergunning nodig. Ontbreekt deze vergunning, het Arbeitnehmerüberlassungserlaubnis, dan wordt het inlenen beschouwt als een rechtstreekse arbeidsverhouding tussen inlener en uitzendkracht. Indien achteraf wordt geconstateerd dat deze vergunning ontbreekt, dan wordt een boete opgelegd en is in sommige gevallen zelfs het opleggen van een vrijheidsstraf mogelijk.

De inlener moet daarom vooraf de tewerkstelling van uitzendkrachten in Duitsland middels een speciaal formulier melden. De Nederlandse uitlener moet daarbij tevens aantonen, dat minimaal het wettelijk minimumloon, zoals van toepassing in bouwsector, van toepassing is. Daarnaast heeft de inlener de meldplicht bij de Zoll (Meldeportal Zoll).

Onder Bauhilfsgewerbe valt bijvoorbeeld gebouwreiniging en transporten van en naar een bouwplaats. Ook hier zijn uitzendkrachten met een Arbeitnehmerüberlassungserlaubnis toegestaan.

(volgende week; ZZP-ers: wat is schijnzelfstandigheid in Duitsland?)

Auteur: Bert van der Laan