In dit corona-tijdperk laait de discussie op hoe het zit met ons handhavingsbeleid. Gaat handhaving wel lukken in Nederland met onze gedoogcultuur? Is het Nederlandse gedoogbeleid een bewuste keus omdat de betreffende regels of wet politiek te gevoelig liggen of is het beleid ingegeven door het onvermogen van politie en BOA’s om te kunnen handhaven.

 

Gedoogbeleid

De juridische betekenis van “gedogen” is het bij overtredingen van een bepaalde wet niet tot handhaving of vervolging over te gaan. Het gedogen kan actief, passief of selectief gebeuren. In situaties als bijvoorbeeld overmacht, onevenredigheid of als overgangsregel kan het bevoegd gezag vooruitlopend op legalisatie gedogen en is er sprake van weloverwogen zogenaamd uitdrukkelijk en dus gelegaliseerd gedogen. Bij passief of stilzwijgend gedogen heeft het bestuursorgaan kennis van een overtreding, maar treft geen maatregelen en treedt niet handhavend op. Is de reden dat dit bij ons in Nederland zo vaak voorkomt onze vrijheidsdrang en het niet klakkeloos accepteren van autoriteit? 

 

Dulden und tolerieren 

De vertaling van het Nederlandse “gedogen” in het Duits is lastig door de verschillende culturele interpretaties. Dulden, tolerieren of unterlassen heeft een andere juridische betekenis. Het bewust niet treffen van maatregelen bij een overtreding past niet in het Duitse denken. Als een wet of regel is vastgesteld wordt de autoriteit van een sanctie bij overtreding niet in twijfel getrokken. Men is het misschien wel oneens met de regel maar gaat niet in discussie over de sanctie.

 

Autoriteit (handhaving)

Niet alleen coronaregelgeving zoals vastgelegd in federale en Landesverordnungen is in Duitsland duidelijker dan in Nederland, maar ook de daarbij horende sancties bij overtredingen zijn duidelijk. Wij zijn gewend bij een overtreding in discussie te gaan met handhavers, omdat Nederlandse handhavers ook in juridische zin de mogelijkheid hebben op basis van redelijkheid en billijkheid af te zien van die sanctie. 

 

Zaken doen in Duitsland

In Duitsland is de relatie tussen regels en handhaving duidelijk. Wanneer u een project in Duitsland gaat realiseren krijgt u, wanneer de werkzaamheden op het bouwkundige vlak liggen, te maken met de zogenaamde Vertragsordnung für Bauleistungen en de Duitse Bauordnung. Een compromis sluiten wanneer u (bewust of onbewust)  niet heeft voldaan aan de Duitse bouwregels is ondenkbaar. Let dus op dat wanneer u denkt dat Europese regelgeving en certificaten (of zelfs Nederlandse) automatisch in Duitsland van toepassing zijn, dit u duur kan komen te staan. Wanneer bijvoorbeeld bij oplevering blijkt dat bouwonderdelen niet voldoen aan de voorschriften of niet volgens de geldende regels zijn ingebouwd sloop en vervanging vaak het enige alternatief is.

 

Auteur: Bert van der Laan; Adviseur Stichting Nedubex