ZZP-er is ondernemer

Net als in Nederland is een ZZP-er ook in Duitsland een zelfstandige zonder personeel, dus een ondernemer. De criteria die de Duitse belastingdienst hanteert worden strikter gehanteerd als in Nederland. Om voor de Nederlandse belastingdienst aan te tonen dat er geen sprake is van schijnzelfstandigheid gebruikt de Belastingdienst onder andere de volgende criteria: de ZZP-er werkt voor meerdere opdrachtgevers, heeft wisselende inkomsten, koopt eigen bedrijfsmiddelen, loopt zelf risico en is aansprakelijk bij eventuele schade en het meest belangrijk, er is geen sprake van een gezagsverhouding. Bij ons in Nederland is de VAR-verklaring afgeschaft en is onder druk van de politiek de overgangssituatie verlengd en heeft de minister aangekondigd niet te zullen handhaven. In veel gevallen betekent dit dat zeker in de bouw schijnzelfstandigheid wordt gedoogd.

ZZP-er in Duitsland

Net als andere bedrijven dient ook een ZZP-er bij werken in Duitsland zich aan te melden bij de diverse instanties zoals de Handwerkskammer, de Zoll en het Finanzamt. De ZZP-er is immers een ondernemer. Bij een controle dient hij een aannemingscontract te kunnen tonen. Op het moment dat blijkt dat de ZZP-er op uurbasis is ingehuurd en niet tot het verrichten van een omschreven prestatie,  is al heel snel sprake van schijnzelfstandigheid. Als de ZZP-er samen met andere ZZP-ers dezelfde klus uitvoert is dit per definitie schijnzelfstandigheid en dus niet toegestaan. Het ploegje ZZP-ers zal worden aangemerkt als zwartwerkers, met alle consequenties voor de ZZP-ers en hun opdrachtgever. Behalve een stevige boete, voor zowel de ZZP-er als hun opdrachtgever, kan het werk worden stilgelegd en komt uw bedrijf op een zwarte lijst, waardoor werken voor de overheid 3 jaar lang niet meer mogelijk is.

Modelovereenkomst Nederlandse belastingdienst

Het in het Duits vertalen van één van de door de Nederlandse belastingdienst goedgekeurde overeenkomsten als opvolgers van de VAR-verklaring, is in Duitsland geen bewijs dat er sprake is van ondernemerschap in de zin van de Duitse wet.

Onderaanneming en ZZP-ers

Ook als uw onderaannemer of subcontractor werkt met ZZP-ers gelden voor hen en voor u dezelfde regels. U bent bij overtreding niet gevrijwaard van boetes en eventuele vervolging. Uw projectleider of Bauleiter dient ten allen tijde de lijst van op dat moment werkzame personen op een bouwplaats bij een controle te kunnen overleggen. Personen staan of op een P-rol of zijn ZZP-er in de zin van de wet.

De praktijk

Indien de ZZP-er echt een aannemingscontract heeft met een duidelijk omschreven te verrichte prestatie die hij alleen, zonder de hulp van anderen verricht, is hij ondernemer in de zin van de wet. Een voorbeeld is een kraanmachinist. Op het moment dat bijvoorbeeld twee ZZP-ers als tegelzetters ieder een overeenkomst hebben, de één voor de begane grond en de ander voor de verdieping, lijkt dit op papier goed (creatief) geregeld. De praktijk is dat dit nooit zo uitvoerbaar is; op het moment dat er een controle plaats vindt en beide “ondernemers” samen aan het werk zijn, is dit schijnzelfstandigheid en wordt dit door de Duitse fiscus gezien als zwartwerken.

Advies

Vermijd het werken met ZZP-ers. Indien er echt sprake is van een onderaanneming dient dit ook middels een overeenkomst te kunnen worden aangetoond. Indien u de opdrachtgever bent, dient u te controleren of uw onderaannemers zich hebben gemeld bij de diverse Duitse instanties.